راهکار اندیشکده انگلیسی برای حل مسئله مسکن/ عرضه زمین قیمت خانه را کاهش می‌دهد

یک اندیشکده انگلیسی، عرضه زمین برای ساخت مسکن را به عنوان مهم‌ترین راهکار حل مسئله مسکن در این کشور مطرح کرد، اقدامی که با توجه به تناسب مشکلات مسکن ایران و انگلیس می‌تواند در ایران هم اجرایی شود.

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، تامین مسکن متناسب برای اقشار ضعیف جامعه مشکلی است که اکثر کشورها با آن روبه‌رو هستند.

یکی از کشورهایی که در این زمینه با مشکلات جدی روبه‌روست کشور انگلیس است. بر این اساس بدنه کارشناسی این کشور در قالب اندیشکده‌ها به ارائه راهکارهایی برای حل مسئله مسکن در این کشور پیشنهادهایی ارائه کرده‌اند.

در همین راستا، اندیشکده بنیاد اقتصاد نوین(New Economics Foundation) یکی از نهادهای فکری است که در این زمینه فعالیت کرده و راهکارهای خود را در قالب گزارشی منتشر کرده‌اند.

*یک اندیشکده انگلیسی از مشکلات مسکن بریتانیامی‌گوید

به استناد جزئیات گزارش منتشر شده توسط این اندیشکده، بریتانیا در میانه‌ی بحران مسکن قرار دارد که نتیجه مستقیم چندین دهه سیاست بد در این بخش است.

طی پنجاه سال گذشته در انگلیس، یک سیستم مسکن نسبتاً پایدار حکم‌فرما بود که در آن نیاز به مسکن امن و قابل استطاعت برای طبقه متوسط تا حد زیادی از طریق مالکیت خانه و طبقه کارگر از طریق مسکن اجتماعی تامین می‌شد اما تکیه بر بازار خصوصی برای تحویل خانه از دهه 1980 و فرسوده شدن میلیون‌ها مسکن اجتماعی در دهه های اخیر، این سیستم را از بین برده است.

نتیجه از بین رفتن مسکن اجتماعی منجر به افزایش تعداد خانواده های بی خانمان جدید شده که بار وسیعی بر سیستم رفاهی انگلیس خواهد گذاشت.

هم اکنون در انگلیس، به ازای هر یک خانه اجتماعی ۸ متقاضی وجود دارد و به همین دلیل خانواده‌های بیشتری به بخش اجاره‌ای خصوصی که امکان خریدر آن برای طبقات متوسط جامعه دشوار است سوق پیدا کرده‌اند.

در همین رابطه هم اکنون بیش از یک میلیون نفر در صف انتظار اسکان مسکن اجتماعی قرار دارند. در سال‌های اخیر انتقادات برای تغییر این سیستم بیش‌تر شده‌است و افراد بیشتری متوجه می‌شوند که سازوکار بازار در هنگام بحران، امکان خانه‌دار کردن افراد را ندارد.

در این راستا، خیریه پناهگاه که روی خانه‌دار کردن بی‌خانمان‌ها کار می‌کند، در طول 20 سال آینده خواستار ایجاد 3.1 میلیون مسکن اجتماعی جدید برای رفع نیازهای واقعی شده است و سازمان های مسکن دیگر نیز به همچین اعدادی اشاره کرده‌اند.

*عرضه زمین راهکار حل مسئله مسکن

با توجه به مسائل مطرح شده در رابطه با مسائل مسکن کشور انگلیس، این اندیشکده برخی از مسائلی که برای مسکن‌‌های اجتماعی جدید باید بر آنها فائق آمد را در قالب راهکارهایی عنوان کرده است.

اولین راهکار این اندیشکده برای ساماندهی مسئله مسکن انکلیس، مرتبط با قیمت زمین است که در مرکز بحران مسکن این کشور قرار دارد.

ارزش زمین از سال 1995 تا کنون 5 برابر شده است و عملا ساخت مسکن اجتماعی را به میزان قابل توجهی گران‌تر می‌کند و به این معنی است که توسعه‌دهندگان بخش خصوصی کمک کم‌تری به این موضوع خواهند کرد، در دسترس بودن زمین، به ویژه زمانی که دولت و شهرداری‌ها زمین های دولتی را به توسعه‌دهندگانی می‌فروشند که تعهدی برای ایجاد مسکن با قیمت مناسب ندارند، در کنار کاهش ظرفیت و مهارت‌های دولت محلی که هم بودجه و هم مهارت لازم برای توسعه را به روشی که پس از جنگ انجام دادند از دست داده است.

بر این اساس، سیاست فعلی دولت انگلیس برای فروش زمین های عمومی به بالاترین قیمت پیشنهادی نادرست است و باید لغو شود. با توجه به نقش محوری زمین در سیستم مسکن و مانعی که برای ساخت خانه‌های مورد نیاز ایجاد می‌کند، پیشنهاد می‌شود زمین‌های عمومی صرفا برای تامین مسکن اجتماعی تخصیص داده شوند.

تحقیقات نشان می‌دهد که زمین‌های عمومی می‌توانند، فضای کافی برای 200 تا 250 هزار مسکن اجتماعی که 100 هزار آن در زمین‌های دولتی است تامین کنند. این اقدام می‌تواند به 150 هزار مسکن اجتماعی جدید که باید در سال ساخته‌شود، کمک مهمی بکند.

همچنین ایجاد یک شرکت برای توسعه‌ی حمل و نقل به اراضی الحاق شده‌ جدید از دیگر راهکارهای مطرح شده است. وظیفه این نهاد الحاق و توسعه زمین است که از زمین‌های دولتی شروع می‌شود و سپس زمین‌های خصوصی را نیز شامل می‌شود تا ساخت مسکن اجتماعی را تسریع بخشد.

این نهاد دولتی همچنین مستقیماً بر همه پیشرفت‌ها در زمین‌های دولتی نظارت خواهد کرد یا مستقیماً توسعه می‌دهد یا وارد مشارکت با انجمن‌های مسکن برای تحویل سالانه ۵۰ هزار واحد مسکن اجتماعی می‌شود.

اگر می‌خواهیم به اهداف بلندپروازانه خانه‌سازی اجتماعی برسیم، دولت باید بخش مهمی از ظرفیت را فراهم کند. آوردن زمین‌های بیشتر به مالکیت عمومی و تجمیع اراضی برای توسعه مسکن اجتماعی بخشی از نقشه راه ساخت مسکن اجتماعی مورد نیاز است.

*عرضه زمین با توجه به وسعت سرزمین ایران

با توجه به گزارش اندیشکده انگلیسی و تناسب مشکلات مسکن این کشور با ایران، به نظر می‌رسد، راهکارهای این اندیشکده برای ایران نیز قابل استفاده است.

در همین راستا، علی نادری شاهی، کارشناس اقتصاد مسکن در گفت‌وگو با خبرنگار فارس عنوان کرد: همانگونه که مشاهده می‌شود، تمرکز راهکارهای انگلیسی‌ها بر تامین زمین ارزان و دولتی برای خانه‌دار کردن افراد فاقد مسکن است، که این راهکار با توجه به تناسب مسائل دو کشور می‌تواند در ایران هم پیگیری شود.

نادری شاهی ادامه داد: سیاست عرضه زمین سیاستی است که با توجه به وسعت سرزمینی کشور به راحتی می‌تواند در ایران نیز پیاده شود و باید به صورت جدی‌تر توسط مسئولان وزارت راه و شهرسازی پیگیری شود.

به گزارش فارس، تناسب مشکلات مسکن ایران و انگلستان می‌تواند زمینه استفاده از راهکار اندیشکده انگلیسی برای حل مسئله را در ایران نیز قابل اجرا کند.